دانلود نمونه سوال آزمون استعدادهای درخشان و نمونه دولتی پایه ششم
مقدمه
بر اساس مصوبه هشتصد و پنجاه و نهمین جلسه شورایعالی آموزش و پرورش با توجه به استقرار پایه ششم ابتدایی ، امتحان پایان سال تحصیلی به صورت هماهنگ، با سؤالات واحد و برنامه معین و به طور همزمان از سوی اداره آموزش و پرورش محل طرح و تهیه خواهد شد.
بدیهی است آزمون هماهنگ مختص دروسی است که ارزشیابی پایانی آنها، علاوه بر نتیجه ارزشیابی مستمر، از طریق برگزاری آزمونهای کتبی یا شفاهی انجام می شود و برای دروسی چون تفکر و پژوهش، کار و فناوری، هنر و تربیت بدنی، ارزشیابی مستمر، ملاک تعیین و اعلام وضعیت یادگیری دانش آموزان در پایان سال تحصیلی خواهد بود.
به منظور اطلاع از نحوه انجام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مواد درسی و طراحی سؤالات متناسب با اهداف برنامه های درسی و نیز توجه به نکات اساسی در ارزشیابی دروس پایه ششم، شیوه نامه حاضر، تدوین شده و در اختیار کارشناسان، گروههای آموزشی و معلمان محترم قرار می گیرد.
نکات قابل توجه در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی
− اگر ارزشیابی در خدمت آموزش و یادگیری باشد، در این صورت، نقش و جایگاه انواع ارزشیابی حفظ خواهد شد و ابزارهای متنوعی نیز در این زمینه به خدمت گرفته خواهند شد. بهعبارت دیگر، ارزشیابی مترادف با برگزاری آزمون، آن هم در پایان فرایند یادگیری نشده وامکان توجه متناسب به ارزشیابی مستمر و ابزارهای متنوع آن و نیز استفاده از نتایج ارزشیابی دربهبود فرایند یادگیری هم فراهم خواهد شد.
−ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی باید منطبق با هدفهای برنامه های درسی و هماهنگ با رو شهای یاددهی‐ یادگیری مورد تأکید برنامه باشد. از این رو لازم است در طراحی آزمو نها سطوح مختلف یادگیری مورد توجه قرار گیرد تا محتوا و روش ارزشیابی تنها معطوف به سنجش محفوظات دانش آموزان نباشند. فعالیتهای کتابهای درسی و کار، نمونه و الگوی خوبی برای طراحی آزمونهای متناسب با اهداف دروس هستند. لازم به ذکر است که ارائه سؤالات کلیشه ای متکی بر حافظه و سوق دادن دانش آموزان به استفاده از کتابهای تست رایج در بازار، ازجمله آسیبهای ارزشیابی های مرسوم بوده و مانع جدی برای تحقق اهداف برنامه های درسی به شمار می رود.
−با توجه به اینکه ارزشیابی مستمر وسیله ایست برای آگاهی یافتن از میزان و نحوه یادگیری دانش آموزان، تعیین نقاط قوت و ضعف آنها و نیز تشخیص مشکلات شیوه های تدریس معلم،انتظار می رود معلمان برای ارتقای سطح کیفی فرایند یاددهی – یادگیری بدان توجه کافی نمایند. نکتة حائز اهمیت این است که ارزشیابی مستمر به معنای برگزاری امتحانات مکرر کتبی و شفاهی نیست بلکه هر فعالیتی را که دانش آموز در فرایند یادگیری انجام می دهد، می توان درزمره ارزشیابی مستمر به حساب آورد؛ به طور مثال: بحث و گفتگو، تحقیق، درست کردن مدل وماکت و پوستر، آزمایش، جمع آوری نمونه ها و .... .
− بر خلاف باور رایج، لزومی ندارد که نمره ارزشیابی پایانی با نمره ارزشیانی مستمر دانش آموزان هماهنگی داشته باشد. چه بسا دانش آموز در فعالیتهای مستمر خوب عمل کند اما در آزمون پایانی چندان موفق نباشد و بالعکس.
تا حالا با خودت فکر کردی برنامهریزی یعنی چی؟ چرا باید برای کارهایت برنامهریزی کنی؟ برنامهریزی چهطور میتواند باعث موفقیت بیشتر تو شود؟
برنامهریزی یعنی ... قولی که بابا به تو داده تا امروز عصر بعد از گرفتن کارنامه به پارک بروید تا بتونی بازی کنی.
برنامهریزی یعنی ... برنامهی غذایی مامان که شنبهها ماکارونی است. غذایی که خیلی دوست داری.
برنامهریزی یعنی ... امسال عید همراه بابا و مامان میخواهید به شمال بروید که مامانبزرگ و دایی احمد را ببینید.
برنامهریزی یعنی ... هر شب قبل از خواب مسواک بزنی تا دندانهایت همیشه سالم باشند.
برنامهریزی یعنی ... هر روز بعد از ظهر، حتماً برنامهی عمو پورنگ رو ببینی.
برنامهریزی یعنی ... فردا بعد از ظهر میخواهی با دوستانت فوتبال بازی کنی.
برنامهریزی یعنی ... همین چیزها که بدانی هر کاری باید چه زمانی و چگونه انجام بشود.
حالا کمی فکر کن !!!
برنامهریزی درسی یعنی چی؟
برنامهریزی درسی یعنی ... برای درسهای مدرسهات برنامهریزی کنی.
برنامهریزی درسی یعنی ... وقتی از مدرسه آمدی، درس هر روز راهمان روز بخوانی تا بیشتر یاد بگیری.
برنامهریزی درسی یعنی ... اگر توانستی مقدار کمی از درسهای فردا را پیشخوانی کنی.
برنامهریزی درسی یعنی ... برای امتحان فردا خوب بخوانی. البته خیالت راحت باشد که قبلاً درسهایی را که در امتحان میآید خواندهای.
حالا که فهمیدی برنامهریزی درسی یعنی چی، خیلی خوب میتوانی از همین حالا شروع کنی.
برنامهریزی به تو کمک میکند تا بتوانی همیشه نمرههای خوب بهدست بیاوری.
وقتی برنامهریزی داشته باشی، هم میتوانی فوتبال بازی کنی، هم پارک بروی، هم برنامهی عمو پورنگ را ببینی و هم اینکه به درسهای مدرسهات برسی.
این طوری اگر یک روز بابا بخواهد برای اینکه تو را به پارک ببرد، بدقولی کند، تو معلم بابا میشوی. مامان هم یادش خواهد ماند که حتماً شنبهها برای تو ماکارونی درست کند. غذایی که خیلی دوست داری.
حالا به نظرت برنامهریزی چهطور است؟
برنامهریزی درسی چهطور؟
دانشآموزان خوب،سلام
نیمسال اوّل به پایان رسید و نیمسال دوم شروع شد؛ تمام دانشآموزانِ میدانند که «نیمسال دوم، آغازی مهمتر» است؛ یعنی باید درس خواندن در نیمسال دوم را خیلی جدّیتر بگیریم و با برنامهریزی دقیقتری درس بخوانیم. امّا واقعاً چرا نیمسال دوم، نیمسال مهمتری است؟
زیرا:
1- کارنامهی نیمسال اوّل
با پایان امتحانات نیمسال اوّل، کارنامهی آن را دریافت کردیم که نشان میدهد در نیمسال اوّل، کدام درسها را بهتر یاد گرفتهایم و کدامیک از درسهایمان، احتیاج به دوره و مرور بیشتری دارد.
دوستان خوب؛ در ابتدای نیمسال اوّل (یعنی در مهر 1391) هیچ کارنامهای وجود نداشت؛ پس نمیدانستیم در کدام درسها قوی هستیم؛ از کدام درسهایمان، باید بیشتر تمرین حل کنیم و کدام درسهایمان، به دوره و مرور بیشتری احتیاج دارد...
امّا حالا که در آغاز نیمسال دوم، کارنامهی نیمسال اوّل را داریم، نقاط قوّت و ضعف خودمان را کاملاً میشناسیم. میتوانیم از همین ابتدا برنامهریزی کنیم که کدام درسها را باید بیشتر بخوانیم و از آنها، تمرین حل کنیم. پس با توجّه به اینکه کارنامهی نیمسال اوّل را داریم، درس خواندن در نیمسال دوم ، مهمتر است.
2- زمان کوتاهتر
زمان نیمسال دوم، از زمان نیمسال اوّل، کوتاهتر است، چون تعداد روزهای تحصیلی در نیمسال دوم، کمتر از نیمسال اوّل است. یعنی:
تعداد روزهای تحصیلی در نیمسال اوّل: حدود 120 روز است.
تعداد روزهای تحصیلی در نیمسال دوم: حدود 90 روز است.
پس در نیمسال دوم، زمان کمتری برای درس خواندن داریم و باید از تمام لحظههایمان، برای درس خواندن و تمرین حل کردن، استفاده کنیم؛ پس درس خواندن در نیمسال دوم، مهمتر است.
3-تعطیلات نوروز
در نیمسال دوم، تعطیلات نوروز وجود دارد. این تعطیلاتِ دو هفتهای، موجب میشود که درسهایی که تا آن زمان خواندهایم را فراموش کنیم. البته اگر در دوران نوروز، کمی درس بخوانیم، میتوانیم از فراموش کردن درسهایمان جلوگیری کنیم. امّا در هر صورت تعطیلات نوروز، موجب دور ماندن از مدرسه و فضای درس خواندن میشود. این چنین تعطیلاتی، در نیمسال اوّل وجود نداشت؛ پس باید برای درس خواندن در تعطیلات نوروز، برای اینکه درسها از یادمان نروند، درست و حسابی برنامهریزی کنیم. بنابراین درس خواندن در نیمسال دوم، مهمتر است.
4- امتحانات مهم نیمسال دوم
در پایان نیمسال دوم، چندین امتحان مهم داریم؛ امتحانات پایان سال، امتحانات تیزهوشان، امتحانات مدارس برتر و نمونه و ... پس باید در نیمسال دوم، خیلی بهتر درس بخوانیم و با برنامهریزی دقیق، تمرین حل کنیم تا در پایان نیمسال، بتوانیم در این امتحانات مهم، شرکت کنیم؛ پس درس خواندن در نیمسال دوم، مهمتر است...
پس دوست خوبم، «نیمسال دوم، آغازی مهمتر» است...
به امید موفّقیّت شما در نیمسال دوم
اصطلاح اختلال ریاضی در مورد دانش آموزانی بکار می رود که علیرغم داشتن هوش طبیعی،و سلامتی کامل در بینایی و شنوایی،در انجام مهارتهای محاسباتی ضعیف هستند. در این گروه کودکان نقص جدی در یادگیری مهارت های ریاضی از شناخت اعداد گرفته تا عملیات ریاضی و مسائل مربوط به ادراک فضایی و حل مسئله وجود دارد . معمولا این مشکل به حدی است که در تحصیل و زندگی روز مره مرتبط با مهارت های ریاضی ایجاد اختلال کرده است .
مغز و ریاضی
در حدود 6 درصد کودکان در سنین مدرسه دچار اختلال ریاضی هستند.
نیمکره راست مغز: قدرت حل معما ، خلاقیت و کشف کردن ،جهت یابی دارد.حس لامسه و درک اشیا سه بعدی به این قسمت مربوط است. این نیمکره به فرآیندهای ادارکی، تصور، تجسم، خیال پردازی، شناخت رنگ و موسیقی و هنر، می پردازد و کل نگر است. نیمکره راست ابتداء کل را می بینید و بعد اجزا آنرا تشخیص می دهد سمت راست مغز اساس خلاقیت را تشکیل می دهد. اکثر سیاستمداران و هنرمندان راست مغزهستنند.
نیمکره چپ مغز:قدرت درک ریاضیات و فلسفه،نظم و طبقه بندی و پردازش اطلاعات را دارد. با جزئیات سرو کار دارد. مرکز به یاد سپردن کلمات و اعداد است. این بخش از مغز ریاضی دانان و فلاسفه و زبان شناسان، فعالتر و بر نیمکره راست ، غالب است. این نیمکره به فعالیتهایی همچون ریاضیات، زبان و منطق، حافظه، طبقه بندی ها تحلیل و …اختصاص دارد. و به جزئیات امور توجه دارد .نیمکره چپ مغز ، ابتدا اجزا را دیده و سپس آنها را ترکیب نموده و کل را می سازد .نیمکره چپ مغز، مربوط به هوش است.اکثر حسابداران، وکلا و طراحان بیشتر از سمت چپ مغز خود استفاده میکنند . برتری یک نیمکره از مغز بر دیگری به معنی عدم استفاده ازنیمکره دیگر نیست، و هر دو نیمکره با هم ارتباط دارند، و در مجموع فعالیت دو نیمه مغز با هم ٬ شخصیت فرد را می سازند.
اهداف آموزش ریاضی
الف) اهداف پرورشی: مهمترین وظیفه آموزش ریاضی تربیت دانشآموز است تا بتواند در زندگی،مسائل خود را حل نماید.
ب) اهداف آموزشی: دانش آموز با تکنیکهای محاسباتی مورد نیاز در مدرسه و خارج از مدرسه آشنا شود.و در زندگی روز مره بکار بگیرد.
ج) اهداف فرهنگی: ریاضی بخشی از فرهنگ بشری است لذا یادگیری آن در زندگی بسیار ضروری است.ریاضی دانان و نوابغ کشور ما همواره الگوهای مهمی برای سایر کشورها می باشند.
د) اهداف عاطفی: یادگیری ریاضی،موجب فعالیتهای ذهنی و تقویت حس کنجکاوی ونیز حس ظرافت و ادارک می شود. موریس کلاین میگوید: (ریاضیات عالیترین دستاورد فکری و اصیلترین ابداع ذهن آدمی است.)
علل مشکلات ریاضی
1- ضعف در مهارتها ی زبانی : نقص در درک عملیات ریاضی، مفاهیم و رمز گشایی یا حل مسائل نوشته شده با نمادهای ریاضی .
2- ضعف در مهارت های ادراکی : مثل :خواندن نمادهای عددی یا علائم حسابی و طبقه بندی اشیا ء و یا ادراک فضایی .
3- ضعف در مهارتهای توجه : مثل رونویسی درست از اعداد و اشکال ، به یا د سپردن عددی که به ستون بعد اضافه می شود و رعایت علائم ریاضی .
4- ضعف درمهارتهای ریاضی : ضعف در محاسبات ریاضی(جمع-تفریق و...) شمارش اشیا ء و یادگیری جدول ضرب . ویا در ک مفاهیم متضاد مانند: سبک و سنگین ، بسته و باز ، پر و خالی ، چپ و راست ؛ دور و نزدیک ، درک ارزش پول ، درک زمان (گفتن ساعت ) و جهت یابی .
5-مشکلات عصب شناختی و شخصیتی و عوامل فیزیولوژیکی.
6-عملکرد پایین هوش غیر کلامی(هوش عملی).
7-آموزش ضعیف در کلاس درس.
8-عدم علاقمندی به درس ریاضیات
9-ضعف در یک یا چند فرایند روانی پایه یعنی مراحل یادگیری: مانند:دقت-ادراک-حافظه
10-عدم تثبیت غلبه طرفی مغز(کودک برخی کارها را با سمت چپ و برخی دیگر را با سمت راست بدن انجام می دهد.مثلا: با دست راست می نویسد ولی با پای چپ توپ را می زند و مواردی از این قبیل).
۱۱-تاخیر در رشد.مراحل رشد بخوبی طی نشده است و یا در آن وقفه ایجاد شده است.
۱۲-عوامل محیطی(خانواده و معلمان).نقش فضا و مکان، نقش کلاسهای خصوصی، کمبود وسایل آموزشی ریاضی،و...
۱۳-عوامل ژنتیکی.
۱۴-عوامل بیوشیمیایی (قبل از تولد-حین تولد-بعد از تولد)
۱۵-ضعف در هماهنگی چشم و دست.
علایم اختلال ریاضی
-شمارش طوطی وار : کودک در شمارش اعداد مشکل دارد .
- عدم درک مفهوم عدد : مثلا کودک مفهوم عدد 5 را نمی داند یعنی نمی تواند 5مهره را جدا کند .
-عدم درک ارزش عددی : کودک نمی داند 4 از 5 بزرگتر است و بر عکس .
-مشکل در خواندن عدد : ممکن است در خواندن اعدادویا خواندن اعداد شبیه به هم اشتباه کند مثلا 2و 3 ، 4و6 یا جهت خواندن را رعایت نمی کند مثلا 12 را 21 می خواند .
- مشکل در کپی عدد : هنگام رونویسی عدد مشکل دارد .
- مشکل در نوشتن عدد : نوشتن عدد نیاز به استفاده از حافظه دارد . بنابراین گاهی کودک شکل عدد را فراموش می کند و یا اعداد شبیه به هم را اشتباه می نویسد . مثلا 3 را 2 می نویسد ( مربوط به توجه ) یا شکل عدد را نمی داند یعنی 3 را 5 می نویسد . گاهی مشکل مربوط به جهت یابی است و عدد را وارونه می نویسد .
- علامتها را نمی شناسد : کودک نمی داند + یعنی جمع بنابراین ممکن است اشتباه کند مثلا: 1=2+3
- مفهوم عملیات را نمی داند : جمع و تفریق را با هم اشتباه می کند.
- اشکال در نحوه عملیات : گاهی کودک هنوز از انگشتان برای عملیات استفاده می کند ، این موضوع در سطوح بالاتر مانند جمعهای اعداد دورقمی و... مشکلات بیشتری را بوجود می آورد. .
- اشکال در درک ارزش مکانی .
- مشکل در حل مساله : گاهی کودک علیرغم اینکه عملیات ریاضی را می داند٬ ، در درک مسایل ریاضی مشکل دارد و نمی تواند روابط بین اجزای مساله را درک کند.
-در درک زمان مشکل دارد.
-درشمارش پول مشکل دارد
-در مهارتهای محاسباتی (جمع-تفریق-ضرب-تقسیم-کسر و...)مشکل دارد.
تمرینات مختلف جهت تقویت مهارتهای ریاضی
یکی از دلایل اختلال ریاضی مربوط به اختلال در مراحل رشدی کودک است .بدین معنی که کودک مراحل رشد خود را بخوبی طی نکرده ویا خیلی دیر به این مرحله رسیده است.مثلا کودک در 9 ماهگی هم قادر به نشستن نبوده است .ویا والدینش وی را مجبور کرده اند که در 4 ماهگی بنشیند. (این مرحله از رشد می بایستی در 6 ماهگی اتفاق بیفتد) و بسیاری موارد دیگر... که اصطلاحا به آن " تاخیر در رشد" می گویند.لذا برخی از تمرینات ذیل جهت جبران مراحلی است که کودک بخوبی طی نکرده است. این تمرینات جهت تقویت نیمکره های مغزی بکار می روند که نهایتا در بهبود عملکرد مغزو در نتیجه پیشرفت در ریاضیات تاثیر فراوان دارند.زیرا عدم غلبه طرفی مغز نیز از علل بوجود آورنده اختلال ریاضی است.
تمرینات حرکتی در منزل و یا مراکز مشکلات ویژه یادگیری
* قدم زدن به جلو – عقب – پهلوها و پریدن .(جهت تقویت مهارتهای حرکتی)
*سینه خیز رفتن .
*راه رفتن ریتمیک و شمارش مستقیم و معکوس .(تقویت دقت)
*کشیدن شکل و حروف روی قسمتهای مختلف بدن با انگشتان و حدس زدن .(دقت-ادراک-تجسم فضایی)
* پرتاب توپ به هدف به تناوب با هر دو دست (جهت تقویت دقت و هماهنگی چشم و دست).
*پرتاب توپ به طرف یکدیگر همواره با نام بردن .
*ضربه به توپ با دست راست، چپ، هر دو دست.
*تنفس عمیق به علاوه گوش دادن به موسیقی.(دقت)
* راه رفتن با چشم بسته و حدس زدن جای اشیاء.(دقت-حافظه)
*-چرخاندن میله و حرکات بالا و پایین رفتن با انگشتان .
* تمرین چرخش مداد در دست با چپ و راست.
*آموزش خلاقیت و تحریکات یکپارچکی حسی .
*گوش دادن به موسیقی با چشم بسته .(دقت)
* مچاله کردن کاغذ با هر دو دست و پرتاب آن.
*گفتن لطیفه و به خاطر سپاری آن .(حافظه)
*آشنایی و کار با با چرتکه(بدون توجه به این موضوع که: چرتکه در زمانه فعلی قابل استفاده نیست)
* بستن چشم و پیدا کردن راه تمرین مداد شمعی(دقت-ادراک-حافظه)
* آموزش خلاقیت در زمینه های مختلف.
* تمرین حرکات چشم با دنبال کردن چراغ قوه .(دقت بینایی).
*راه رفتن با چشم بسته (تعادل-دقت)
*تاکید روی فعالیتهای دستی .
*لی لی کردن با هر پا به صورت جداگانه (تعادل-تثبیت غلبه طرفی مغز)
*چرخاندن توپ روی بدن .(دقت-تعادل)
*تمرین ایستادن روی شانه جهت حفظ تعادل.
*حرکت پاها بصورت دو چرخه .(تقویت مهارتهای حرکتی)
*راه رفتن با کتاب روی سرو پرش در این حالت(حفظ تعادل)
آموزش مهارت اجتماعی (مانند:آشنایی به عابر بانک، خرید کردن-پول دادن و...).
*تن آگاهی(شناخت قسمتهای مختلف اعضای بدن مانند:دست راست-چشم چپ-پای راست-گوش چپ و...)
*پرتاب کردن و گرفتن توپ(دقت-هماهنگی چشم و دست-تقویت مهارتهای حرکتی).
*تمرینات تعادل(ایستادن روی یک پا- راه رفتن روی تخته تعادل-لی لی کردن و...)
راهکارها ی آموزشی
*آموزش مطالب درسی با توجه به پایه تحصیلی.
*آموزش مفاهیم(بزرگ-کوچک -کم-زیاد و...).
*شناخت و رسم اشکال ساده هندسی با توجه به پایه تحصیلی.
*عدد نویسی(از هر پایه و هر جایی که مشکل دارد).مثلا اگر دانش آموز پایه پنجم در شناخت اعداد دو رقمی مشکل دارد می بایستی تمرینات پایه دوم به بالا را با وی کار کرد.
*تقویت دقت بینایی با استفاده از تمرینات مختلف.
*تقویت دقت و حساسیت شنوایی.
*تقویت حافظه بینایی.
*تقویت حافظه شنوایی.(شعر خوانی-گفتن چند جمله و یا چندکلمه و تکرارآنها توسط کودک).
*استفاده از پازل جهت تقویت دقت و ادراک کودک.
*طبقه بندی تصاویر،وسایل،و... در شکلها و اندازه های مختلف.
*کار با ماز.(جهت تقویت دقت-ادراک-هماهنگی چشم و دست).
*پرتاب حلقه جهت هماهنگی چشم و دست و نیز تقویت دقت.
*بازی با دارت(تقویت دقت).
*بازی با مینی بسکتبال(دقت-هماهنگی چشم و دست).
*چسباندن اعداد مغناطیسی روی وایت بردو عدد نویسی با آنها.
*نخ کردن مهره ها در یک رنگ و یا بصورت متناوب در رنگهای مختلف مثلا: یکی آبی-یکی زرد-یکی سبز ...دوباره یکی آبی-یکی زرد-یکی سبز و...(دقت و تقویت توالی دیداری).
*کامل کردن تصاویر ناقص.(جهت تقویت ادراک-دقت-هماهنگی چشم و دست-تجسم فضایی)
*شناخت جهات مختلف مانند:راست-چپ-بالا-پایین و... جهت تقویت تجسم فضایی.
*شکل سازی و یا عدد نویسی با خمیربازی.
*بریدن و چسباندن اشکال مختلف هندسی.
*نقاشی کردن و کپی کردن تصاویر و اعداد مختلف.
*ردیف بندی اشیاء با توجه به رنگ-شکل و یا اندازه آنها.
*شناخت تفاوتها و تشابهات تصاویر و یا اشیاء.
*تمرینات نگهداری ذهنی(طول-شکل-اندازه و...).
*تمرینات مربوط به وزن-مساحت-اندازه.
*تمرینات شناخت زمان(روز-ماه-سال-ساعت-هفته-دقیقه-ثانیه و...).
*وصل نقطه چین های اشکال و یا اعداد.
* تمرینات آزمون فراستیک.
مغز و ریاضی
در حدود 6 درصد کودکان در سنین مدرسه دچار اختلال ریاضی هستند.
نیمکره راست مغز: قدرت حل معما ، خلاقیت و کشف کردن ،جهت یابی دارد.حس لامسه و درک اشیا سه بعدی به این قسمت مربوط است. این نیمکره به فرآیندهای ادارکی، تصور، تجسم، خیال پردازی، شناخت رنگ و موسیقی و هنر، می پردازد و کل نگر است. نیمکره راست ابتداء کل را می بینید و بعد اجزا آنرا تشخیص می دهد سمت راست مغز اساس خلاقیت را تشکیل می دهد. اکثر سیاستمداران و هنرمندان راست مغزهستنند.
نیمکره چپ مغز:قدرت درک ریاضیات و فلسفه،نظم و طبقه بندی و پردازش اطلاعات را دارد. با جزئیات سرو کار دارد. مرکز به یاد سپردن کلمات و اعداد است. این بخش از مغز ریاضی دانان و فلاسفه و زبان شناسان، فعالتر و بر نیمکره راست ، غالب است. این نیمکره به فعالیتهایی همچون ریاضیات، زبان و منطق، حافظه، طبقه بندی ها تحلیل و …اختصاص دارد. و به جزئیات امور توجه دارد .نیمکره چپ مغز ، ابتدا اجزا را دیده و سپس آنها را ترکیب نموده و کل را می سازد .نیمکره چپ مغز، مربوط به هوش است.اکثر حسابداران، وکلا و طراحان بیشتر از سمت چپ مغز خود استفاده میکنند . برتری یک نیمکره از مغز بر دیگری به معنی عدم استفاده ازنیمکره دیگر نیست، و هر دو نیمکره با هم ارتباط دارند، و در مجموع فعالیت دو نیمه مغز با هم ٬ شخصیت فرد را می سازند.
اهداف آموزش ریاضی
الف) اهداف پرورشی: مهمترین وظیفه آموزش ریاضی تربیت دانشآموز است تا بتواند در زندگی،مسائل خود را حل نماید.
ب) اهداف آموزشی: دانش آموز با تکنیکهای محاسباتی مورد نیاز در مدرسه و خارج از مدرسه آشنا شود.و در زندگی روز مره بکار بگیرد.
ج) اهداف فرهنگی: ریاضی بخشی از فرهنگ بشری است لذا یادگیری آن در زندگی بسیار ضروری است.ریاضی دانان و نوابغ کشور ما همواره الگوهای مهمی برای سایر کشورها می باشند.
د) اهداف عاطفی: یادگیری ریاضی،موجب فعالیتهای ذهنی و تقویت حس کنجکاوی ونیز حس ظرافت و ادارک می شود. موریس کلاین میگوید: (ریاضیات عالیترین دستاورد فکری و اصیلترین ابداع ذهن آدمی است.)
علل مشکلات ریاضی
1- ضعف در مهارتها ی زبانی : نقص در درک عملیات ریاضی، مفاهیم و رمز گشایی یا حل مسائل نوشته شده با نمادهای ریاضی .
2- ضعف در مهارت های ادراکی : مثل :خواندن نمادهای عددی یا علائم حسابی و طبقه بندی اشیا ء و یا ادراک فضایی .
3- ضعف در مهارتهای توجه : مثل رونویسی درست از اعداد و اشکال ، به یا د سپردن عددی که به ستون بعد اضافه می شود و رعایت علائم ریاضی .
4- ضعف درمهارتهای ریاضی : ضعف در محاسبات ریاضی(جمع-تفریق و...) شمارش اشیا ء و یادگیری جدول ضرب . ویا در ک مفاهیم متضاد مانند: سبک و سنگین ، بسته و باز ، پر و خالی ، چپ و راست ؛ دور و نزدیک ، درک ارزش پول ، درک زمان (گفتن ساعت ) و جهت یابی .
5-مشکلات عصب شناختی و شخصیتی و عوامل فیزیولوژیکی.
6-عملکرد پایین هوش غیر کلامی(هوش عملی).
7-آموزش ضعیف در کلاس درس.
8-عدم علاقمندی به درس ریاضیات
9-ضعف در یک یا چند فرایند روانی پایه یعنی مراحل یادگیری: مانند:دقت-ادراک-حافظه
10-عدم تثبیت غلبه طرفی مغز(کودک برخی کارها را با سمت چپ و برخی دیگر را با سمت راست بدن انجام می دهد.مثلا: با دست راست می نویسد ولی با پای چپ توپ را می زند و مواردی از این قبیل).
۱۱-تاخیر در رشد.مراحل رشد بخوبی طی نشده است و یا در آن وقفه ایجاد شده است.
۱۲-عوامل محیطی(خانواده و معلمان).نقش فضا و مکان، نقش کلاسهای خصوصی، کمبود وسایل آموزشی ریاضی،و...
۱۳-عوامل ژنتیکی.
۱۴-عوامل بیوشیمیایی (قبل از تولد-حین تولد-بعد از تولد)
۱۵-ضعف در هماهنگی چشم و دست.
علایم اختلال ریاضی
-شمارش طوطی وار : کودک در شمارش اعداد مشکل دارد .
- عدم درک مفهوم عدد : مثلا کودک مفهوم عدد 5 را نمی داند یعنی نمی تواند 5مهره را جدا کند .
-عدم درک ارزش عددی : کودک نمی داند 4 از 5 بزرگتر است و بر عکس .
-مشکل در خواندن عدد : ممکن است در خواندن اعدادویا خواندن اعداد شبیه به هم اشتباه کند مثلا 2و 3 ، 4و6 یا جهت خواندن را رعایت نمی کند مثلا 12 را 21 می خواند .
- مشکل در کپی عدد : هنگام رونویسی عدد مشکل دارد .
- مشکل در نوشتن عدد : نوشتن عدد نیاز به استفاده از حافظه دارد . بنابراین گاهی کودک شکل عدد را فراموش می کند و یا اعداد شبیه به هم را اشتباه می نویسد . مثلا 3 را 2 می نویسد ( مربوط به توجه ) یا شکل عدد را نمی داند یعنی 3 را 5 می نویسد . گاهی مشکل مربوط به جهت یابی است و عدد را وارونه می نویسد .
- علامتها را نمی شناسد : کودک نمی داند + یعنی جمع بنابراین ممکن است اشتباه کند مثلا: 1=2+3
- مفهوم عملیات را نمی داند : جمع و تفریق را با هم اشتباه می کند.
- اشکال در نحوه عملیات : گاهی کودک هنوز از انگشتان برای عملیات استفاده می کند ، این موضوع در سطوح بالاتر مانند جمعهای اعداد دورقمی و... مشکلات بیشتری را بوجود می آورد. .
- اشکال در درک ارزش مکانی .
- مشکل در حل مساله : گاهی کودک علیرغم اینکه عملیات ریاضی را می داند٬ ، در درک مسایل ریاضی مشکل دارد و نمی تواند روابط بین اجزای مساله را درک کند.
-در درک زمان مشکل دارد.
-درشمارش پول مشکل دارد
-در مهارتهای محاسباتی (جمع-تفریق-ضرب-تقسیم-کسر و...)مشکل دارد.
تمرینات مختلف جهت تقویت مهارتهای ریاضی
یکی از دلایل اختلال ریاضی مربوط به اختلال در مراحل رشدی کودک است .بدین معنی که کودک مراحل رشد خود را بخوبی طی نکرده ویا خیلی دیر به این مرحله رسیده است.مثلا کودک در 9 ماهگی هم قادر به نشستن نبوده است .ویا والدینش وی را مجبور کرده اند که در 4 ماهگی بنشیند. (این مرحله از رشد می بایستی در 6 ماهگی اتفاق بیفتد) و بسیاری موارد دیگر... که اصطلاحا به آن " تاخیر در رشد" می گویند.لذا برخی از تمرینات ذیل جهت جبران مراحلی است که کودک بخوبی طی نکرده است. این تمرینات جهت تقویت نیمکره های مغزی بکار می روند که نهایتا در بهبود عملکرد مغزو در نتیجه پیشرفت در ریاضیات تاثیر فراوان دارند.زیرا عدم غلبه طرفی مغز نیز از علل بوجود آورنده اختلال ریاضی است.
تمرینات حرکتی در منزل و یا مراکز مشکلات ویژه یادگیری
* قدم زدن به جلو – عقب – پهلوها و پریدن .(جهت تقویت مهارتهای حرکتی)
*سینه خیز رفتن .
*راه رفتن ریتمیک و شمارش مستقیم و معکوس .(تقویت دقت)
*کشیدن شکل و حروف روی قسمتهای مختلف بدن با انگشتان و حدس زدن .(دقت-ادراک-تجسم فضایی)
* پرتاب توپ به هدف به تناوب با هر دو دست (جهت تقویت دقت و هماهنگی چشم و دست).
*پرتاب توپ به طرف یکدیگر همواره با نام بردن .
*ضربه به توپ با دست راست، چپ، هر دو دست.
*تنفس عمیق به علاوه گوش دادن به موسیقی.(دقت)
* راه رفتن با چشم بسته و حدس زدن جای اشیاء.(دقت-حافظه)
*-چرخاندن میله و حرکات بالا و پایین رفتن با انگشتان .
* تمرین چرخش مداد در دست با چپ و راست.
*آموزش خلاقیت و تحریکات یکپارچکی حسی .
*گوش دادن به موسیقی با چشم بسته .(دقت)
* مچاله کردن کاغذ با هر دو دست و پرتاب آن.
*گفتن لطیفه و به خاطر سپاری آن .(حافظه)
*آشنایی و کار با با چرتکه(بدون توجه به این موضوع که: چرتکه در زمانه فعلی قابل استفاده نیست)
* بستن چشم و پیدا کردن راه تمرین مداد شمعی(دقت-ادراک-حافظه)
* آموزش خلاقیت در زمینه های مختلف.
* تمرین حرکات چشم با دنبال کردن چراغ قوه .(دقت بینایی).
*راه رفتن با چشم بسته (تعادل-دقت)
*تاکید روی فعالیتهای دستی .
*لی لی کردن با هر پا به صورت جداگانه (تعادل-تثبیت غلبه طرفی مغز)
*چرخاندن توپ روی بدن .(دقت-تعادل)
*تمرین ایستادن روی شانه جهت حفظ تعادل.
*حرکت پاها بصورت دو چرخه .(تقویت مهارتهای حرکتی)
*راه رفتن با کتاب روی سرو پرش در این حالت(حفظ تعادل)
آموزش مهارت اجتماعی (مانند:آشنایی به عابر بانک، خرید کردن-پول دادن و...).
*تن آگاهی(شناخت قسمتهای مختلف اعضای بدن مانند:دست راست-چشم چپ-پای راست-گوش چپ و...)
*پرتاب کردن و گرفتن توپ(دقت-هماهنگی چشم و دست-تقویت مهارتهای حرکتی).
*تمرینات تعادل(ایستادن روی یک پا- راه رفتن روی تخته تعادل-لی لی کردن و...)
راهکارها ی آموزشی
*آموزش مطالب درسی با توجه به پایه تحصیلی.
*آموزش مفاهیم(بزرگ-کوچک -کم-زیاد و...).
*شناخت و رسم اشکال ساده هندسی با توجه به پایه تحصیلی.
*عدد نویسی(از هر پایه و هر جایی که مشکل دارد).مثلا اگر دانش آموز پایه پنجم در شناخت اعداد دو رقمی مشکل دارد می بایستی تمرینات پایه دوم به بالا را با وی کار کرد.
*تقویت دقت بینایی با استفاده از تمرینات مختلف.
*تقویت دقت و حساسیت شنوایی.
*تقویت حافظه بینایی.
*تقویت حافظه شنوایی.(شعر خوانی-گفتن چند جمله و یا چندکلمه و تکرارآنها توسط کودک).
*استفاده از پازل جهت تقویت دقت و ادراک کودک.
*طبقه بندی تصاویر،وسایل،و... در شکلها و اندازه های مختلف.
*کار با ماز.(جهت تقویت دقت-ادراک-هماهنگی چشم و دست).
*پرتاب حلقه جهت هماهنگی چشم و دست و نیز تقویت دقت.
*بازی با دارت(تقویت دقت).
*بازی با مینی بسکتبال(دقت-هماهنگی چشم و دست).
*چسباندن اعداد مغناطیسی روی وایت بردو عدد نویسی با آنها.
*نخ کردن مهره ها در یک رنگ و یا بصورت متناوب در رنگهای مختلف مثلا: یکی آبی-یکی زرد-یکی سبز ...دوباره یکی آبی-یکی زرد-یکی سبز و...(دقت و تقویت توالی دیداری).
*کامل کردن تصاویر ناقص.(جهت تقویت ادراک-دقت-هماهنگی چشم و دست-تجسم فضایی)
*شناخت جهات مختلف مانند:راست-چپ-بالا-پایین و... جهت تقویت تجسم فضایی.
*شکل سازی و یا عدد نویسی با خمیربازی.
*بریدن و چسباندن اشکال مختلف هندسی.
*نقاشی کردن و کپی کردن تصاویر و اعداد مختلف.
*ردیف بندی اشیاء با توجه به رنگ-شکل و یا اندازه آنها.
*شناخت تفاوتها و تشابهات تصاویر و یا اشیاء.
*تمرینات نگهداری ذهنی(طول-شکل-اندازه و...).
*تمرینات مربوط به وزن-مساحت-اندازه.
*تمرینات شناخت زمان(روز-ماه-سال-ساعت-هفته-دقیقه-ثانیه و...).
*وصل نقطه چین های اشکال و یا اعداد.
* تمرینات آزمون فراستیک.
در زمان تست زدن لازم است به نکات زیر توجه شود:
۱) با توجه به اینکه در یک درس امتیاز و ضریبی که به یک تست ساده تعلق می گیرد به یک تست در سطح متوسط و مشکل نیز تعلق می گیرد، در نتیجه لزومی ندارد خود را در بدو امر درگیر سوالات مشکل کنیم...
۲) زمانی که جهت پاسخگویی به تست تعلق میگیرد کاملا محدود و استاندارد می باشد.
۳) هر پاسخ صحیح یک نمره و به هر پاسخ غلط یک سوم نمره منفی تعلق می گیرد و اگر سوالی بدون پاسخ باشد نمره مثبت یا منفی ندارد.
۴) عاقلانه است که خود را درگیر سوالات مشکل نکنید به طوری که بتوانید ابتدا به سوالات ساده که صد درصد به آن یقین دارید جواب بدهید و و در مرحله بعد به سوالاتی در سطح متوسط و درمرحله آخر به سوالات مشکل پاسخ بدهید.
۵) اگر سوالاتی برای شما مشکل باشد بدانید که برای دیگران نیز مشکل خواهد بود. بنابراین مضطرب نشوید.
۶) بسیاری از دواطلبان در جلسه آزمون، اگر با چند سوال دشوار مواجه شوند، دستپاچه می شوند و نظم ذهنی خود را از دست می دهند و فکر می کنند که کنکور را از دست داده اند. بنابراین باحالت مضطرب حتی به سوالاتی که بلد نیستند جواب می دهند و نمره منفی می گیرند. در صورتی که حتی نفرات برتر کنکور هم قادر به پاسخگویی به تمام سوالات نخواهند بود.
● روش تست زدن چیست؟
۱) سوالات را به ترتیبی که در دفترچه سوال می بینید ، پاسخ بدهید. اگر در یک درس تسلط بیشتری دارید ترتیب جواب دادن را تغییر ندهید. اما اگر نگران هستید که مثلا با پاسخ به سوالات درس خاصی زمان کافی برای پاسخگویی به سوالات درس بعدی را از دست می دهید به نکات زیر توجه نمایید:
▪ تمام سوالات دفترچه را حداقل یک بار مطالعه کنید. کسانی که یک درس را بطور کامل کنار می گذارند خواه به این دلیل که آن درس ضریب کمتری دارد یا این که آن درس را بلد نیستند کاملا اشتباه می کنند.
▪ برخی از سوالات را بلد نیستید ولی تشخیص می دهید وقت گیر هستند، این گونه سوالات را با علامت ضرب مشخص کنید و با قاطعیت و خونسردی بطور موقت از آنها عبور کنید تا درموقع دوره دقت خود را به آنها اختصاص بدهید.
▪ ممکن است سوالاتی را اصلا بلد نباشید، این گونه سوالات را با علامت منفی مشخص کنید و فورا آنها را رها کنید.
▪ از هیج سوالی نخوانده رد نشوید زیرا ممکن است پس از چند سوال دشوار چند سوال آسان پیدا کنید.
▪ شماره تست ها را با شماره آنها در پاسخ نامه مرتب مطابقت بدهید ، اگر سوالی را اشتباهی در پاسخ نامه با شماره اشتباه علامت بزنید ممکن است که این اشتباه به ترتیب شماره تا آخر ادامه پیدا کند.
▪ پس از آن که یک بار تست های تمام دروس را مطالعه کردید به ساعت خود نگاه کنید و ببیند چقدر از کل زمان آزمون باقی مانده است.
▪ توصیه بسیار مهم : تمام صفحات دفترچه سوالات را بخوبی بررسی کنید و مراقب باشید که بعضی صفحات با بعضی سوال ها را فراموش نکنید.
● یک نکته بسیار مهم
تعدادی از داوطلبان به سوالات در دفترچه پاسخ می دهند و در پایان جواب ها را در پاسخ ها را در پاسخنامه منتقل می کنند با این کار ممکن است وقت تمام شود و فرصت انتقال را پیدا نکنند.
کوشیدن ، جستن و یافتن و هرگز تسلیم نشدن راز موفقیت است.